Bảo tàng Quang Trung là một trong những bảo tàng lịch sử nổi tiếng ở Bình Định. Nơi đây gắn liền với khởi nghĩa Tây Sơn là một trong những cuộc khởi nghĩa giải phóng dân tộc thành công nhất ở nước ta. Để lưu giữ lại những hiện vật lịch sử một thời đáng nhớ. Người ta cho xây dựng bảo tàng Quang Trung Bình Định ngay tại chính quê hương của người anh hùng dân tộc.
Bình Định – nơi sóng biển vỗ dạt dào, nơi của những tháp Chàm u huyền cổ kính. Nơi núi non hùng vĩ ghi dấu chiến công của người anh hùng áo vải Quang Trung. Nơi truyền thống thượng võ thấm sâu vào máu thịt người dân.
Nơi thăng hoa của nghệ thuật hát bội, bài chòi và là nơi của những làng nghề truyền thống, những món đặc sản độc đáo. Chắc hẳn bạn đang muốn tìm hiểu vùng đất này địa điểm nào giúp bạn hiểu rõ hơn về truyền thống. Nơi nào đưa bạn ngược dòng thời gian về với lịch sử của dân tộc? Vậy bạn hãy tìm đến Bảo Tàng Quang Trung – chứng nhân lịch sử hào hùng.
Bảo tàng Quang Trung Quy Nhơn có địa chỉ tại làng Liên Mỹ, huyện Tây Sơn – tỉnh Bình Định. Đi theo đường quốc lộ 19, địa danh này cách trung tâm thành phố Quy Nhơn khoảng 45km về phía Tây Bắc.
Giá vé hiện nay: 30.000 vnd/lần/người.
Miễn phí: Trẻ em dưới 6 tuổi, thương binh, bệnh binh (Có thẻ) và người khuyết tật.
Giờ hoạt động:
Buổi sáng: Từ 07h00 đến 11h30.
Buổi chiều: 13h30 đến 17h00.
Năm 1978 bảo tàng được thành lập trên khuôn viên 95.000m2. Theo lối trang nghiêm, hài hòa với cảnh quan, kiến trúc vừa cổ kính vừa hiện đại.
Năm 1979, Khu Điện thờ Tây Sơn Tam Kiệt, cây me, giếng nước được xếp hạng di tích Quốc gia.
Theo các nhà sử học, điều làm nên giá trị Điện thờ Tây Sơn không phải ở kiến trúc điện thờ mà ở giá trị lịch sử và nhân văn của nó. Mặc cho sự trả thù của nhà Nguyễn, nhân dân Tây Sơn vẫn tri ân, tưởng nhớ ba người anh hùng áo vải. Xây dựng đình trên chính nền nhà cũ của anh em Tây Sơn. Bí mật thờ Tây Sơn Tam Kiệt bên cạnh Thành hoàng làng.
Đình bị phá thì nhân dân xây miếu, miếu đổ lại dựng điện, điện xuống cấp thì xây đền thờ tri ân công đức các bậc anh hùng dân tộc. Hằng năm bảo tàng thu hút lượng khách đến tham quan du lịch học tập nhiều nhất của Việt Nam.
Khu vực bảo tàng Tây Sơn Quang Trung Bình Định được thiết kế với cấu trúc 9 phòng trưng bày lưu giữ. Khoảng trên 11.000 hiện vật quan trọng liên quan đến khởi nghĩa Tây Sơn và 3 anh em họ Nguyễn.
Nằm trong quần thể bảo tàng là điện thờ Tây Sơn Tam Kiệt cùng các danh tướng thân cận. Dưới sự chung tay góp sức của đông đảo nhân dân. Vào năm 1958 điện thờ chính thức được khởi công xây dựng. Và hoàn thành vào năm 1960 ngay trên nền nhà cũ của ba em nhà Tây Sơn, với diện tích lên tới 2.325m2.
Tỏa tròn ra tứ hướng và tụm lại vào điểm chính giữa – nơi đặt tượng đài Quang trung – Nguyễn Huệ. Từ xa trông vào ta thấy bao quanh bảo tàng Quang Trung Bình Định là “khí chất” cổ xưa. Với những lớp mái ngói đỏ gạch, cong cong chạm khắc những hình uốn lượn điêu nghệ.
Trước sân có cổng tam quan, kế đó là nhà bia ghi công lao của vị anh hùng Quang Trung bằng chữ quốc ngữ. Chính điện được chia thành ba gian, gian giữa thờ Nguyễn Huệ, gian bên trái thờ Nguyễn Nhạc, gian còn lại thờ Nguyễn Lữ. Hai đầu hồi điện đặt ban thờ các văn thần, võ sĩ nhà Tây Sơn: Bùi Thị Xuân, Ngô Thì Nhậm, Trần Quang Diệu, Ngô Văn Sở, Trần Văn Kỷ, Võ Văn Dũng…
Cho đến nay, trong khu vườn cũ của gia đình nhà vua Quang Trung vẫn còn lưu giữ 2 di tích cực kỳ quý giá: giếng nước xưa và cây me cổ thụ. Tương truyền lại là có từ thời Hồ Phi Phúc (thân sinh của ba anh em nhà Tây Sơn). Giếng nước cổ nằm bên phải điện Tây Sơn với đường kính là 0,9m. Nguyên tác được xây bằng đá ong và không sâu như bây giờ. Bởi sau này dân làng mới trùng tu để làm giếng chung cho cả làng.
Kế bên trái điện là cây me cổ to lớn tỏa bóng mát một góc vườn. Theo người dân nơi đây kể lại, chu vi gốc cây lên tới 3,5m. Sau một ngày dài tới đây thăm quan di tích và học hỏi về lịch sử.Còn gì bằng khi được ngồi dưới gốc me già múc một gáo nước thiêng uống. Để làm tăng thêm nhuệ khí như người anh hùng áo vải Nguyễn Huệ.
Bảo tàng Quang Trung Bình Định không chỉ là nơi lưu giữ những hiện vật lịch sử. Mà còn là nơi lưu truyền tinh thần võ thuật dân tộc Tây Sơn – môn võ thuật truyền thống của Bình Định. Để làm tăng thêm tính sinh động cho những bài múa võ. Người dân nơi đây còn cho tái hiện màn trống trận năm xưa của vua Quang Trung. Mỗi bài trống trận đều gồm có 3 phần: xuất trận, công thành, khải hoàn…
Nhưng điểm đặc biệt ở đây là không hề có hồi trống thu quân. Bởi người đời truyền tai nhau rằng trong cuộc đời thân trinh của “người anh hùng áo vải đất Tây Sơn” chưa một lần thất trận, chưa một lần phải thu quân, cứ chiến thắng liên tiếp như hồi trống dồn dập không dừng.
Hàng năm, cứ vào dịp 5/1 âm lịch. Nhân dân các nơi lại tựu về bảo tàng để làm lễ tưởng niệm vị tổng chỉ huy cuộc khởi nghĩa Tây Sơn vĩ đại (hay còn gọi là lễ Đống Đa).
+ Du khách phải mua đầy đủ vé tham quan và đậu xe đúng nơi quy định.
+ Không được hái hoa, bẻ cành, dẫm đạp cây cỏ và bẫy, bắn chim thú trong khuôn viên bảo tàng.
+ Phải giữ gìn vệ sinh chung, không viết, vẽ lên tường, bỏ rác đúng nơi quy định.
+ Không đem chất cháy, chất nổ, chất độc và vũ khí vào trong khu vực bảo tàng.
+ Du khách mặc quần sooc, áo lót, váy ngắn không được vào trong nội thất Điện thờ.
+ Cần giữ trật tự, không hút thuốc, không tì tay lên tủ kính và xê dịch hiện vật đang trưng bày.
+ Không được tự ý quay camera và chụp ảnh trong nội thất điện thờ và bảo tàng.
Đến thăm bảo tàng Quang Trung Bình Định. Du khách sẽ có dịp được ngược dòng lịch sử để sống với tinh thần thượng võ, kiên cường bất khuất. Và lòng yêu nước thương dân thông qua trang sử oai hùng của khởi nghĩa Tây Sơn. Những chiến công hiển hách của Nguyễn Huệ và những vị tướng thân cận kiên trung.